5

Ga naar de  VORIGE  bladzijde

Ga naar NUMMERS   of    INHOUD

Ga naar de  VOLGENDE  bladzijde

Familie wapen van


HET GESLACHT SPAANDER


Het geslacht Spaander bezit een familie wapen, sedert eeuwen, wat practisch bewijsbaar is vanaf plm 3 eeuwen geleden, zooals aan het slot van deze beschouwing zal worden uiteengezet, aangetoond en toegelicht.

Alvorens dit familie wapen te beschrijven, willen wij eerst een korte uiteenzetting geven van :

a. Wapenkunde (oorsprong, opzet en ontwikkeling)
b. Heraldiek
c. Wapenschild (indeeling en samenstelling)
d. Kleuren van het wapenschild
e. Helm en helmteeken
f. Dekkleeden


A.  Wapenkunde (oorsprong, opzet en ontwikkeling)


De oudere bronnen van de wapenkunde zijn, behalve zegels van oorkonden, afbeeldingen in steen en dergelijken, de wapenrollen en wapenboeken oudtijds samengesteld door herauten, wellicht voor prive gebruik, waarvan veel bewaard is gebleven.
Herauten speelden een belangrijke rol in het ridderlijke leven van de middeleeuwen, totdat zij bij het uit den tijd raken der tournooien, verdwijnen.  Zij waren de dragers van de eigenlijke wapenkunst, die eerst de regelen, als vakgeheim, naijverig bewaarden, doch ook aan de heraldiek, welke naam aan de herauten is ontleend, haar afgerondheid, haar schonen vorm en haar taal schonk.
De herauten hadden een uitgebreide kennis van personen, toestanden en wapenen, en hanteerden een bijzonder knappe teekenstift.
Reeds in het jaar 1170 wordt in Frankrijk een heraut vermeld.

Eenige wapenboeken zijn :
1  Het oudste wapenboek zal wel zijn de "Eneide van Hendrik van Veldeke" (1174)
2  Voor ons land vermelden wij nog het wapenboek van Beieren, omstreeks 1400 aangelegd door Claes Heinenszoon, heraut van Willem IV van Beieren, Graaf van Holland en Zeeland. (Deze graaf sneuvelde in 1435 bij Warns in Friesland).  Het  Beiersche boek bevat 1095 gekleurde wapens.
3  Het Nederlandsche Wapenboek, kort voor 1500 ontstaan, met 400 teekeningen van wapens van Hollandsche Heeren.
4  Gelre's Wapenboek, in de jaren 1369/96 aangelegd door den heraut Heynen genaamd Gelre, met 1800 afbeeldingen.
5  Het jongste wapenboek is het geschilderde boek uit de staatsbibliotheek te Munchen, ontstaan plm 1500.
6  Uit deze eeuw hebben wij het algemeen bekende wapenboek van Vosterman van Ooyen, en de kwartierstaten van Wildeman en van de Blocquerij. Deze kwartierstaten zijn echter niet geheel betrouwbaar en volledig, en vaak foutief.

Het is bekend dat familiewapens vaak ouder zijn dan de eigennaam (achternaam) van een geslacht.
Dit geldt niet voor de ridderlijke geslachten uit de vroege middeleeuwen en uit de middeleeuwen, doch wel voor de geslachten uit de herfsttijde der middeleeuwen, en later.

Ga naar de  VOLGENDE  bladzijde

Ga naar de  VORIGE  bladzijde

Ga naar NUMMERS  of   INHOUD